13 maart 2017
Regionale bibliotheek - kalkoen of konijn?
Regionale bibliotheek – kalkoen of konijn?
De SGP heeft tijdens de raadsvergadering van donderdag 9 maart 2017 aangegeven door te willen gaan met de regionale bibliotheek.
Daarbij zijn kritische vragen gesteld bij de rol van de bieb zelf bij het onderzoek naar een nieuw convenant voor de komende jaren. De inbreng van de bieb bij het onderzoek lijkt op dat van een kalkoen die grote inbreng heeft gehad bij de samenstelling van het kerstmenu. Er lijkt nu alleen nog maar een konijntje op het menu te staan.
Raadslid Gert van Leeuwen benoemde enkele suggesties tot verbetering van de bibliotheekvoorziening en heeft twee moties ingediend.
Lees hieronder de reactie van de SGP op het raadsvoorstel en bekijk motie 1 en motie 2.
Bijdrage SGP
Er bestaat geen meningsverschil over het nut van een bibliotheek voor onze gemeente. De bieb is een basisvoorziening voor onze burgers. De SGP hecht grote waarde aan het lezen van boeken en ziet met lede ogen gebeuren dat er steeds minder gelezen wordt. De SGP vindt het lezen belangrijk omdat daarmee het oudste en meest gelezen boek ter wereld -de Bijbel- toegankelijk blijft voor iedereen. Als we stoppen met het lezen van boeken, dan wordt er ook geen Bijbel meer gelezen. Kortom, de SGP staat voor het lezen uit boeken. Digitaal lezen is meestal scannend lezen, geen dieplezen.
Grote vraag is hoe we inspelen op alle ontwikkelingen en een bibliotheek neerzetten die toekomstbestendig is. Als je bij bol.com voor € 9,99 per maand digitaal 40.000 boeken kunt lezen, wat is dan nog de meerwaarde van de bibliotheek? Hoe zorgen we ervoor dat de laaggeletterdheid bestreden wordt? Hoe zorgen we ervoor dat iedereen leest? Hoe zorgen we ervoor dat de bibliotheek door elke burger bezocht wordt? Wij betalen, dus we mogen ook bepalen.
Het voordeel van de regionale bieb is dat we de bieb vormgeven samen met de regio. We willen samenwerkingen met onze regio, dus moeten we dat ook doen. Onze bieb heeft inmiddels heel veel ervaring. Dat weten we te waarderen. Daarom zouden we graag een doorstart maken middels het nieuwe convenant. Dat betekent niet dat we kritiekloos applaudisseren bij elk voorstel over de bieb. We rekenen het tot onze plicht om te kiezen voor een effectieve organisatie die ten dienste staat van al onze burgers. Daar zijn we nog lang niet. Onze kritiek gaat met name over de bedrijfsvoering van de bibliotheek. Om die reden hebben we aangegeven dat er een modulair systeem moet worden ontwikkeld.
Er is onderzoek gedaan door een bureau namens de hele regio. Het onderzoeksrapport levert goede informatie op. We waarderen het ook buitengewoon dat de regio heeft meegewerkt aan dit onderzoek. Dat is op zich al een sterk punt. We constateren dat de vorige wethouder echter verzuimd heeft bij belangrijke besluiten de raad te betrekken. We complimenteren de huidige portefeuillehouder over de wijze waarop hij in de staart van het proces sturing heeft gegeven.
Het is pijnlijk om te moeten constateren dat de bieb niet content was met de sturing van onze burgemeester. Bij brief zijn we op de hoogte gesteld dat de bieb zich zelfs distantieert van dat deel van het rapport wat gaat over de extra vragen. De bieb wil bepaalde gegevens niet verstrekken! Dit geeft aan hoe groot de rol van de bieb is geweest op het onderzoeksproces. Het roept het beeld op dat de kalkoen die regie heeft gehad bij het opstellen van de menukaart van de kerstmaaltijd. U begrijpt dat de kalkoen de dans ontsprongen is en dat er nu een klein konijntje op de menukaart staat. In een tijd van data en data-analyse kan het niet zo zijn dat er veel gemeenschapsgeld aan een organisatie wordt verstrekt en deze geen informatie wil verstrekken over de besteding van deze gelden. Het is niet meer van deze tijd om krampachtig informatie achter te houden.
We vinden het heel bijzonder dat het aantal betalende leden en het aantal vestigingen geen invloed heeft op de subsidie. Of er nu 50 leden zijn of 5000, het maakt niet uit. En of we nu 6 vestigingen hebben of 1, het is om het even. Hiermee worden belangrijke prikkels gemist en kan het voorkomen dat een handvol mensen gebruik maakt van een uitgiftepunt. Of er worden werkplekken geplaatst die niet gebruikt blijken te worden. Het geeft aan dat er nog forse stappen te zetten zijn.
Om een beeld te geven van de mogelijke verbeteringen, citeren we uit een verslag:
“De situatie van tien gemeenten die al tien jaar via een convenant een samenwerkingsbasis hebben, is misschien niet uniek, maar in ieder geval wel bijzonder. De heer De Lange is nog geen vergelijkbare bibliotheekorganisatie tegengekomen, maar sluit aan de andere kant ook niet uit dat die er nièt is. De heer De Lange adviseert om de gemeenten meer in de strategische overwegingen en de definiëring van de (lokale) dienstverlening te betrekken. In de brainstormsessies, die in het kader van het onderzoek hebben plaatsgevonden, is door de gemeenten uitgesproken dat men graag eerder over deze zaken had willen meepraten. De managementinformatie over de totale dienstverlening is te beperkt. De onderzoekers adviseren de informatie over de herkomst van bibliotheekbezoekers uit te breiden. Ten opzichte van business as usual – wat betreft het lenen - is de huidige praktijk wat te beperkt.” In onze motie komen we hier op terug.
Het inbouwen van een prikkel kan bijvoorbeeld door de subsidie zo vorm te geven dat de gemeente –naast een kleine vaste voet- de contributie van een betalend lid verdubbelt in de vorm van een subsidie. Het is dan in het belang van de bieb om het aantal betalende leden omhoog te krijgen. Ze zullen dan echt in de benen moeten komen. Dat is in het belang van onze gemeente en van onze burgers.
Er gebeuren echter ook mooie dingen in de bieb en er is veel ervaring binnen boord. Maar er moet wel wat veranderen. De scholen hebben hier onlangs een mooie suggestie gedaan:
- Een relatief kleine collectie boeken in een ontmoetingsruimte/ uitgiftepunt in elke grote kern.
- Een grotere collectie in één vestiging in de gemeente.
- In deze grotere vestiging worden ook speciale programma’s (cursussen etc.) aangeboden.
- Er inzet is op leesbevordering en leesplezier.
- Samenwerking met alle partners die een rol hebben bij de aanpak van laaggeletterdheid.
- Een besparing / betere inzet van gelden voor op de accommodaties door de scholen/kinderopvang in te zetten als bibliotheek.
We stellen dan ook voor deze denkrichting uit te werken en mee te nemen in de convenantonderhandelingen met de regionale bieb. In juni bespreken we hiervan de resultaten. Op dit moment houden we voorkeur voor meedoen in de regionale bibliotheek. De onderzoeksresultaten van het regionale onderzoek geven voldoende handvatten voor een verbetering van de huidige werkwijze en informatievoorziening. In onze motie doen we een aantal richtinggevende uitspraken.