Financiën gemeente niet voldoende; Bezuinigingen noodzakelijk

Gemeente Neder-Betuwe wil gaan bezuinigen. Sterker nog, onze gemeente moet bezuinigen. Zoveel is wel duidelijk na de informatieve thema-avond van 30 april. De huidige financiële kengetallen van de gemeente zijn niet voldoende en de gemeente staat onder repressief toezicht van de provincie. Ook voor de komende jaren is de verwachting dat het niet veel beter wordt. Althans, als we door gaan op de huidige weg. Het college stelt daarom voor te gaan snijden in een aantal taken, activiteiten en processen. Het college heeft een scala aan mogelijke maatregelen benoemd en deze ingedeeld in gele, oranje en rode bezuinigingen. Waarbij geel makkelijk realiseerbaar is, oranje wat lastiger en rood als moeilijk (maar niet als onmogelijk!) wordt benoemd. Een detailoverzicht van alle voorgestelde bezuinigingen vindt u middels bijgaande link.

Met het doorvoeren van de bezuinigingen uit de gele categorie zou de gemeente op basis van de huidige cijfers in 2018 voldoen aan de door de provincie gestelde normen. Wat het college nog verzuimd had mee te geven en de wethouder op vragen van de SGP toegaf, is dat er met de huidige voorstellen de komende jaren geen geld beschikbaar is voor nieuw beleid c.q. nieuwe maatregelen. De vraag is of dit wenselijk en überhaupt wel realistisch is. Ieder jaar is er (noodzakelijkerwijs)  budget nodig voor nieuwe taken / beleid van de gemeente. Met deze informatie in het achterhoofd lijken de door het college voorgestelde bezuinigingen dus onvoldoende, en lijken bezuinigingsmaatregelen uit de oranje en rode categorie onvermijdelijk.

Er gloort wellicht echter wat licht aan de horizon door het nieuws dat onze gemeente structureel meer geld gaat ontvangen uit het Gemeentefonds. Dit Gemeentefonds wordt volgens een bepaalde verdeelsleutel over de gemeenten verspreid. Door een aanpassing in deze verdeelsleutel gaan kleine gemeenten er structureel op vooruit en grote gemeenten er op achteruit. Zo is de verwachting dat gemeente Neder-Betuwe een kleine € 500.000 per jaar extra gaat ontvangen en krijgt bijvoorbeeld Amsterdam structureel € 12 miljoen minder per jaar! De exacte bedragen komen met de meicirculaire naar buiten. De vraag is echter of dit volledige bedrag vrij beschikbaar is voor onze gemeente, omdat een belangrijke component van dit extra geld betrekking heeft op brandweer / openbare orde en veiligheid. Taken die we juist uitbesteed hebben aan samenwerkingsverbanden op regionaal niveau.

Vanuit de raad waren er tal van vragen over de achtergrond, de aanpak en het effect van de voorgestelde bezuinigingen. Met name op dat laatste punt kwam helaas weinig duidelijkheid. Het is bijvoorbeeld lastig meetbaar wat bijvoorbeeld bezuinigingen op ‘kunst en cultuur’ van € 12.000 voor effect heeft. Op landelijk niveau heeft eenzelfde soort discussie gespeeld en voorspelde men een kaalslag op het gebied van onze kunst en cultuur. Tot ieders verrassing heeft een terugtredende overheid juist tot creatieve en onverwachte mogelijkheden geleid.

Het geheel van de maatregelen overziende bekruipt je het gevoel dat ons college als een soort ‘oliemannetje’ binnen onze gemeente fungeert om onze samenleving ‘draaiende’ te houden. Tal van maatregelen zijn er om hier en daar extra geld en middelen ter beschikking te stellen op vlakken waar onderhoud nodig lijkt. Terugtrekkende bewegingen (bezuinigingen) door de gemeente zouden dan tot het vastlopen / vastroesten van onze samenleving leiden. Zou dat echt zo zijn?

We kunnen nooit een robuuste en financieel sterke gemeente krijgen als we niet bereid zijn forse maatregelen te nemen, in plaats van iedere te bestede euro gelijk weer uit te geven. Op voorstel van Gemeentebelangen is de gele categorie opgenomen in de Kadernota voor 2016. De komende tijd bezint de raad zich op de diverse maatregelen en zal er vermoedelijk in de raadsvergadering van D.V. 4 juni a.s. middels amendementen meer helderheid komen over de door de raad gewenste richting en diepgang van bezuinigingen. Wat de SGP betreft bouwen we verder aan een financieel gezonde en robuuste gemeente die in staat is zelfstandig de toekomst in te gaan. En dat gaat de komende jaren helaas niet zonder bezuinigingen……